W 20. tomie wydawanego we Wroc?awiu czasopisma „Schlesische Provinzialblätter” z roku 1794, w cz??ci informuj?cej o zas?uguj?cych na uwag? przypadkach ?mierci znajdujemy ciekaw? notatk? o dawnym mieszka?cu Zabe?kowa. W t?umaczeniu brzmi ona tak:

  „S?dziwy wiek. Matthäus Stenckty, 115. letni starzec, zmar? 13. wrze?nia w miejscu swego urodzenia – w Zabe?kowie ko?o Bogumina na Górnym ?l?sku. Ju? 33. lata s?u?y? jako ?o?nierz cesarski, kiedy Fryderyk II wkroczy? do kraju [w roku 1740]. Potem [s?u?y?] jeszcze 10 lat jako [?o?nierz] pruski, w tera?niejszym regimencie piechoty von Hanenfelda. A? do swego siwego wieku utrzymywa? si? z rzemios?a. Ostatnio zmog?a go choroba i wycie?czy?a go tak, ?e zmar? w n?dzy. Proboszcz miejscowo?ci pochowa? go nieodp?atnie”.

   Wygl?da na to, ?e brzmienie nazwiska zmar?ego starca dosz?o do Wroc?awia nieco przekr?cone. Mo?na si? jedynie domy?la?, ?e brzmia?o Stencki czy te? podobnie – w ka?dym razie nie wiemy, czy w miejscowo?ci ?yj? jego potomkowie, bowiem podobne nazwisko we wsi nie wyst?puje. Je?li wierzy? przytoczonej notatce, to zmar?y musia? by urodzi? si? w roku 1679, wst?pi? do wojska w wieku 28 lat i wys?u?y? w obu armiach co najmniej 43 lata. Natomiast na wojskow? emerytur? musia? by odej?? dopiero po 70. roku ?ycia! Przypuszczalnie móg? mie? wtedy nawet 73 lata – gdy? skoro ju? od 33. lat przed zaatakowaniem monarchii habsburskiej w roku 1740 przez Fryderyka Wielkiego by? w wojsku austriackim, to do wojska pruskiego móg? zapewne przej?? po ko?cu I wojny ?l?skiej, w roku 1742, kiedy to wi?kszo?? ?l?ska (z Zabe?kowem) znalaz?a si? w Prusach. S?u?enie w wojsku w takim wieku mo?e naturalnie budzi? nasze w?tpliwo?ci co do autentyczno?ci przywo?ywanej informacji, która zreszt? mog?a dotrze? do Wroc?awia w jakim? stopniu przekszta?cona. Tym bardziej, ?e ?rednia d?ugo?? ?ycia jeszcze do po?owy XIX wieku wynosi?a oko?o 40 lat, a w wieku XVIII by?o to oko?o 35 lat. ?redni wiek by? zani?any przez znaczn? ?miertelno?? w?ród dzieci, ale i tak osoby po 40. roku ?ycia, czy oko?o 50. roku uchodzi?y za starców. Zdarza?y si? jednak przypadki, kiedy d?ugowieczne osoby, maj?ce nadzwyczaj odporny i twardy organizm by?y jeszcze w tym wieku ca?kiem sprawne. Tak te? mog?o by? ze wzmiankowanym mieszka?cem Zabe?kowa. By? te? mo?e, ?e w starszych latach s?u?y? on raczej w formacjach pomocniczych, obs?uguj?cych armi?, gdy? by? rzemie?lnikiem, którego umiej?tno?ci mog?y by? dla wojska przydatne.

   W ka?dym razie, nawet gdyby przy podawaniu wieku zasz?a jaka? pomy?ka, i gdyby rzeczywi?cie okaza?o si?, ?e umar? kilka lat m?odziej a i w wojsku nie s?u?y?by ju? jako 70. latek, to i tak wiadomo?? musia?a opiera? si? na informacjach, które wskazywa?y na nadzwyczajnie zaawansowany wiek Matthäusa Stenckty'ego, który musia? budzi? podziw i uznanie ówczesnych ludzi. Zreszt?, nie tylko do?ycie takiego wieku, ale i samo zbli?enie si? do niego nadal budzi podziw, mimo tego, ?e ludzie ?yj? ?rednio coraz d?u?ej.

Ciekawe kiedy doczekamy si? w Zabe?kowie pobicia tego rekordu d?ugowieczno?ci?

Kamil Kotas